Sekrety jakości dywanów orientalnych
W sklepie zazwyczaj słyszymy, że dywan pochodzi z Pakistanu lub Indii, ale to nie jest cała historia. Często projektant, jego inspiracje, materiały takie jak wełna lub jedwab, barwniki oraz artysta-tkacz pochodzą z różnych krajów, a sam proces wykonania orientalnego ręcznie tkanego dywanu składa się z licznych etapów i trwa wiele miesięcy, a nawet lat. Poniżej zdradzamy tajniki tego długiego procesu.
Wełna z Nowej Zelandii
Wełna, która schnie na słońcu Wiele manufaktur dywanów ręcznie tkanych, gdzie przykłada się dużą wagę do jakości, pomimo tego, że lokalna wełna jest łatwo dostępna i tańsza, sprowadza wełnę z zagranicy. Ta o najwyższej jakości pochodzi z Nowej Zelandii - jest ona wysoko ceniona ze względu na to, że jest ona bardzo miękka i puszysta, a jej gładkie i delikatne pasemka bardzo długo utrzymują wyraźne kolory. Wełnę przesyła się w dużych kartonach starannie okręconych sznurkiem.
Sortowanie
Wełna otrzymana od dostawcy nie jest jeszcze gotowa na barwienie. Zanim rozpocznie się proces barwienia, wełnę trzeba rozdzielić na kilka naturalnych klas kolorystycznych: bardzo jasną, beżową i ciemną. W tym czasie jest też czyszczona i rozdzielana na pasma. Proces ten wymaga wiele skupienia i delikatnego podejścia, dlatego też zajmują się tym zazwyczaj kobiety, które lepiej rozróżniają kolory. Niektóre orientalne dywany o kremowych barwach są w całości tkane z wełny, która nie była barwiona.
Produkcja przędzy
Tworzenie przędzy to czasochłonne zajęcie Przędzenie tak oczyszczonej wełny też jest bardzo czasochłonnym i wymagającym zajęciem - wełnę należy delikatnie rozdzielić na strumienie włókien ułożonych równomiernie, wyczesać, a potem obrobić na kołowrotkach oraz przędzarkach, tak aby nadać jej odpowiedni skręt i równomierną grubość. Tak zrobioną przędzę następnie się myje i suszy, by przygotować ją na przyjęcie koloru. Jakość wykonania przędzy jest kluczowa dla jakości dywanu, bo to od niej zależy jak długo ręcznie tkany dywan będzie wyglądał na nowy. Dziś w muzeach jest wiele dywanów ręcznie tkanych, które po dziesiątkach lub setkach lat nadal mają wyraźne wzory i są w dobrym stanie.
Proces barwienia
Wełnę można barwić na wiele różnych kolorów, nawet przy użyciu tylko naturalnych barwników Wełnianą przędzę luźno owiniętą na drewnianych palikach, zależnie od docelowego koloru, barwi się w otwartych basenach z naturalnymi barwnikami, często ją obracając. Intensywność koloru zależy od tego jak długo pozostawi się wełnę w baseniku oraz od temperatury barwienia, która może osiągnąć nawet około 90 stopni Celsjusza. Mniej popularne kolory uzyskiwane są w mniejszych baliach poprzez ręczne maczanie i obracanie przędzy na paliku. W ten sposób można też uzyskać przędzę wielokolorową. Tak zabarwione włókna następnie suszy się albo na słońcu, albo w specjalnej suszarni. Dzięki długiemu procesowi barwienia kolory dywanów orientalnych pozostają wyraziste przez wiele dekad.
Tworzenie dywanu
Artyści-tkacze wyplatają wzory na podstawie wcześniej stworzonego projektu na papierze milimetrowym Istnieją trzy popularne techniki ręcznego tkania dywanów, które pozwalaja na uzyskanie wzorów o różnym stopniu skomplikowania. Najcenniejsze dywany powstają gdy tkacze wiążą każdy węzeł ręcznie. Doświadczony tkacz może wiązać nawet 1 węzeł na sekundę, a gęstość tkania tych dywanów osiąga około 180 tysięcy węzłów na metr kwadratowy. Często ręczne utkanie jednego metra kwadratowego dywanu orientalnego przekłada się na dwa tygodnie do miesiąca pracy, w zależności od skomplikowania wzoru i ilości używanych kolorów. Im bardziej skomplikowany wzór, tym więcej węzłów potrzeba, by oddać jego złożoność.
Końcowa obróbka
Gotowe dywany suszy się na słońcu, prostując je w przygotowaniu na kontrolę jakości Na sam koniec gotowe dywany są w całości myte, rozprostowywane i układane na słońcu do wyschnięcia. Po wyschnięciu niektóre dywany są przycinane, żeby wyeksponować ich wzory. Tylko najbardziej uzdolnieni i doświadczeni artyści mogą przycinać dywany, bo jeden nieporadny ruch wystarczy, żeby zmarnować kilka miesięcy pracy. Dodatkowo ich obramowania są wykańczane ręcznie, czasem grubszym rodzajem przędzy, żeby zwiększyć ich trwałość. Już gotowy dywan przechodzi kontrolę jakości, żeby zadecydować o jego przeznaczeniu i dopuścić go do sprzedaży w odpowiadającej mu klasie jakości. Te najlepsze klasyfikuje się jako dywany ekskluzywne.
Od początku do końca
Cały proces produkcji dywanu, może trwać nawet dwa lata i angażować wielu artystów-rzemieślników. Zapraszamy do obejrzenia filmiku, na podstawie którego powstał ten artykuł i z którego pochodzą zdjęcia:
Dywany tkane na zamówienie
Dodatkowo, dywany często są tkane według projektów klientów, zarówno tych wymagających dywanów o dokładnych i nietypowych wymiarach oraz wzorach i kolorach. Dywany tak utkane idealnie pasują do docelowych wnętrz, ale czasem trzeba na nie czekać do kilku miesięcy. Sami realizowaliśmy też takie zamówienia, gdzie duży dywan tkany był ręcznie na zamówienie, na podstawie wzoru dywanu mniejszego, dostępnego w naszym salonie. Zachęcamy do obejrzenia wzorów dywanów ręcznie tkanych w naszej ofercie - także w poszukiwaniu inspiracji do stworzenia własnego projektu dywanu.
