Dywany jako dobra inwestycja, która zyska na wartości
Dywan może być inwestycją tylko wtedy, jeśli został ręcznie wykonany, na początek polecamy przeczytanie naszego artykułu o tym, jak odróżnić dywany ręcznie tkane od tych tkanych maszynowo.
Czy dywan może być inwestycją?
Przykład dywanu o pięknym wzorze z centralnym medalionemKolekcjonowanie dywanów najwyższej jakości to długofalowa inwestycja, sztuka wyboru i test umiejętności kupującego. Czy kupując teraz nowy produkt możemy liczyć na wzrost jego wartości, czy może lepiej kupić 30-letni egzemplarz, którego wytrzymałość jest już znana? A może warto kupić dywan antyczny, który ma co najmniej 100 lat, a jego kolory są tak żywe, jak w dniu kiedy został zrobiony?
Kupując nowy dywan jako inwestycję możemy zaoszczędzić pieniądze w stosunku do inwestowania w antyczną wersję, ale na znaczny wzrost jego wartości trzeba będzie trochę poczekać. W takim wypadku szczególnie dobrą inwestycją są ręcznie tkane dywany jedwabne, perskie lub Irańskie ze względu na wartość jedwabiu oraz fakt, że z jedwabiu wykonuje się głównie wzory, które są niepowtarzalne. Już sam fakt, że produkt jest wykonany z jedwabiu jest gwarancją tego, że był wykonany przez artystę - któremu ktoś nie bał się powierzyć drogich materiałów. Według eksperta Yasser Faiza, z Handmade Carpet Gallery w ciągu pięciu lat wartość dywanów ręcznie tkanych z jedwabiu może się podwoić.
Jaki rodzaj wybrać na inwestycję?
Najlepiej jeśli dywan jest w całości jedwabny, łącznie z osnową. Pomimo tego, że taki dywan zawsze będzie wykonany ręcznie jego wzór i kształt powinien być jak najbardziej symetryczny, a gęstość tkania w miarę równomierna. Tę cechę można sprawdzić rozkładając materiał na płaskiej powierzchni i sprawdzając, czy nie ma wybrzuszeń lub zapadnięć.
Dodatkowo warto pamiętać, że ekskluzywne dywany dobrej jakości są dużo warte, a cena może osiągać naprawdę imponujące rozmiary, dlatego też warto przemyśleć ich zakup. Już same materiały jak wełna, czy wspomniany jedwab są rzadkie; jeśli dodać do tego jakość i intensywność pracy włożonej w utkanie dywanu to powinno się oczekiwać, że jego twórca, oraz sprzedający także znają jego wartość.
Wzór to jeden z najważniejszych wyznaczników wartości
Dywan perski z wyraźnymi i symetrycznymi motywami ptaktówDywan, który jest inwestycją może z nami pozostać przez wiele lat, a nawet dziesiątek lat, dlatego warto kupić taki, który zwyczajnie się nam podoba, tym bardziej, że dywany luksusowe najłatwiej się przechowuje wyeksponowane w domu.
Dobór wzoru, który nam odpowiada możemy rozpocząć od wybrania stylu i typu orientalnego. Większość nazw stylów pochodzi od miast, w których powstały, podczas gdy pozostałe zawdzięczają swoje nazwy wioskom lub nawet plemionom o nomadycznym stylu życia, które zaczęły tworzyć dane wzory.
Popularne wzory, jak Tabriz i Bidjar albo Shiraz, które mają swoje korzenie w Iranie są teraz już wytwarzane także w innych państwach. Oprócz nazw stylów, można tutaj zwyczajnie zwrócić uwagę na elementy kluczowe wzoru: geometrię czy naturalne akcenty.
Generalnie, najlepszą opcją do inwestycji będą egzemplarze o niespotykanych i unikalnych wzorach - tak zwane dywany kolekcjonerskie. Kiedyś dywany przedstawiające sceny z życia lub miasta z ogromną ilością szczegółów były bardzo popularne, podczas gdy dziś widzi się je często jako zbyt tradycyjne. Jednak warto pamiętać, że moda wraca a wykonanie dywanu ze szczegółowym wzorem jest zadaniem pracochłonnym i trudnym - więc można założyć, że osoba która go utkała wykonała ich tylko kilka, lub nawet jeden - a każdy z nich będzie dużo wart, jeśli przedstawić go osobom, które cenią sobie jakość oraz styl dekoracyjny, który wymaga wiele pracy.
Najłatwiej jest sprzedać okaz o pięknym wzorze i dobrze dobranych kolorach, bo wiele osób kupuje dywany antyczne nie jako inwestycję, która się zwróci, ale jako inwestycję w styl i piękno własnego domu na wiele lat.
Sama gęstość tkania to nie wszystko
Gęstość tkania dywanów trzeba rozpatrywać także w kontekscie wzoru oraz innych dywanów w podobnym styluOgólną zasadą przy ocenie jakości dywanu jest ocena gęstości tkania, którą można poznać także dzięki frędzlom. Jako że frędzle w dywanach ręcznie tkanych są przedłużeniem osnowy, to ich gęstość i struktura dużo mówią o samej osnowie i tym, jak dokładnie dywan został wykonany. Im delikatniejsze i im więcej frędzli, tym lepszą inwestycją będzie dywan.
Gęstość tkania dywanu bez kontekstu kulturowego w jakim powstał nie jest wyznacznikiem jakości - a raczej powinna być użyta do porównania podobnych typów dywanów. Jeśli dywany tkane w danym mieście, posiadające konkretne wzory zazwyczaj cechują się dużą gęstością tkania, to należy szukać dywanu z tego miasta lub w danym stylu o jeszcze większej gęstości. Nawet dywany ekskluzywne ręcznie tkane o niskiej gęstości tkania w porównaniu do średniej mogą być bardzo wartościowe; szczególnie jeśli dywany te powstały w tradycyjnych warsztatach i mają unikalny, starannie wykonany wzór oraz gustowny dobór kolorów.
Kolory muszą być dobrze dobrane
Dywany barwione w tradycyjny sposób naturalnymi barwnikami są cenne i bardzo poszukiwaneKolor też jest ważny - jaśniejsze i wyraźniejsze kolory są trudniejsze do uzyskania ze względu na to, że wełna sama w sobie ma już jasno brązową lub brązową barwę, więc tylko najjaśniejsza wełna otrzymana w procesie ręcznej selekcji nadaje się do barwienia tak, aby otrzymać z niej jasne i wyraźne kolory, które często są warte więcej.
Ważne jest, żeby kolory były jednolite i nie było odbarwień - jednakże odbarwienia, które wynikają z wieku mogą być czasem naturalne i oczekiwane. Tutaj trzeba jednak uważać na próby napraw - często starsze dywany, które straciły trochę runa i u których widać białe nici osnowy są poddawane naprawom, które tylko tuszują problem - barwieniu osnowy na kolory wokół dywanu lub doszywaniu runa wokół dziur.
Ważne są też barwniki - zazwyczaj dywany, które barwiono naturalnymi barwnikami są więcej warte - ale jako, że sztuczne barwniki zaczęto używać do produkcji dywanów już około 1860 roku, to sam fakt użycia barwnika sztucznego nie dyskwalifikuje dywanu jako potencjalnie bardzo wartościowego.
Rozmiar ma znaczenie
Wartość dywanu jest też w dużej mierze uzależniona od jego rozmiaru - im większy dywan tym wyższa jego wartość, która nie odpowiada tylko przyrostowi powierzchni, ale wraz ze zwiększeniem powierzchni cena rośnie bardzo szybko. Jest tak dlatego, że tkanie dużego dywanu jest bardzo trudne i wymaga odpowiednich narzędzi i technik, które nie są łatwo dostępne lub szeroko znane.
Co więcej, duże dywany są rzadko tkane i zazwyczaj wykonuje je się już z zamiarem umieszczenia ich w konkretnej przestrzeni. Na przykład, najdłuższy egzemplarz na świecie był ręcznie tkany przez ponad tysiąc kobiet przez okres 16 miesięcy - samo rozpoczęcie pracy nad takim dywanem to ogromna inwestycja, gdyż co miesiąc wypłaca się ponad tysiąc miesięcznych pensji, a do tego dochodzą koszta materiałów.
Wiek dywanu a jego jakość
Antyczne dywany, które są świetnie zachowane mogą być dużo warteKupując dywan, który powstał kilkadziesiąt lat temu trzeba zwrócić uwagę na jego stan. Szczególnie ważne jest to, czy jest równomiernie zużyty, oraz czy nie ma na nim śladów niewprawnie przeprowadzonych napraw, odbarwiania czy przetarć, zarówno na górze dywanu przy runie jak i od spodu.
Dodatkowo, trzeba pamiętać o tym, że przy użyciu odpowiednich chemikaliów dywan można “postarzać” sztucznie podnosząc jego wartość - dywany takie można łatwo poznać bo kolory przy spodzie runa będą wyraźniejsze i ciemniejsze niż te blisko końcówek. Czasem takie “postarzenie” nie jest niczym złym, ale jeśli zostało wykonane niepoprawnie może zmniejszyć trwałość materiałów. Według ekspertów ten zabieg można wykryć lekko szorując mokrą szmatką po powierzchni dywanu - jeżeli na szmatce da się wykryć zapach chloru, to oznacza że dywan był niewprawnie postarzany.
Tkanie artystyczne - sztuka, która zanika
Tkanie skomplikowanych wzorów jest dość trudne i wymaga wprawnego oka, oraz dużo doświadczeniaDziś coraz więcej artystów-tkaczy powiela stare wzory, bez zrozumienia ich symboliki lub wprowadzenia zmian, które sprawią, że będą one wyrażały ducha naszych czasów. Dodatkowo, wiele mistrzów tkactwa nie znajduje następców. Młodzi ludzie z rodzin, które zajmowały się tkaniem dywanów coraz częściej wybierają przeprowadzkę do innego miasta lub inną karierę, która jest widziana jako mniej tradycyjna i bardziej pożądana. W efekcie jest coraz mniej osób, które są w stanie utkać dywan o bardzo szczegółowych wzorach.
Dbanie o dywany i zmniejszanie ryzyka
Należy pamięać, że jak każda inwestycja kupno dywanu orientalnego wiąże się z ryzykiem - dywan należy dobrze zabezpieczyć, umieć się z nim obejść i ustawić go w miejscu, w którym nie straci swoich kolorów narażony na ciągłe działanie światła słonecznego. Polecamy przeczytanie naszego artykułu o tym, jak można dbać o dywany.
Ubezpieczenia
Warto tez pomyśleć o wykupieniu ubezpieczenia na dywan od zniszczenia czy kradzierzy - trzeba tutaj pamiętać, że u większości ubezpieczycieli ubezpieczenie mieszkania czy domu nie obejmuje dywanów! W takim wypadku należy wykupić oddzielne ubezpieczenie na wyposażenie wnętrz, albo nawet oddzielnie na dywan, na którym nam zależy.
Poznanie rynku
Aby poznać rynek oraz zrozumieć, co dokładnie sprawia, że dywany zyskują na wartości warto śledzić słynne dywany sprzedawane przez największe domy aukcyjne, oraz rozmowa z ekspertami, którzy wyjaśnią i pokażą na co zwracać uwagę. Poniżej przedstawiamy film pokazujący kolekcję dywanów domu aukcyjnego Christie's:
